طرح کهاب
طرح کهاب چیست؟
طرحی برای صرفه‌جویی اقتصادی در مصرف سوخت که با اهداف زیست‌‌محیطی پایه‌گذاری شده‌است. کهاب سرنام عبارت کاهش، هدایت، انتقال و بازیافت بخار بنزین است. هدف اصلی این طرح کاهش از دست رفتن بخار بنزین در مراحل مختلف سوختگیری است. و هم اکنون به دست شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران در حال اجراست.
ترکیبات بنزین
بنزین موتور ترکیبی از هیدروکربن‌های نفتی اعم از:
- پارافین ها،
- اولفین ها
- آروماتیک‌ها
با مشخصات فیزیکی تقریبی:
- (چگالی ۰٫۷۶کیلوگرم/لیتر،
- کشسانی: ۱cst در ۲۰- درجه سانتی گراد
- نقطه انجماد: ۶۰- درجه سانتی گراد تا ۷۰- درجه سانتی گراد)
می‌باشد. ترکیبات بنزین دارای نقطه جوش متفاوت (در محدوده ۳۰ درجه سانتی گراد تا ۲۲۵ درجه سانتی گراد) است. و عناصری مانند بوتان و پنتان موجود در آن اساساً در شرایط محیطی به صورت گاز می‌باشند. مجموع شرایط فوق پدیده‌ای به نام «تبخیر بنزین» را به وجود می‌آورد. که به عنوان یک منبع آلاینده مهم تلقی می‌گردد.
با توجه به آن که ترکیبات هیدروکربنی، سمی و فرار بوده و تمایل زیادی در جهت ترکیب با عناصر و مواد دیگر دارند. انتشار آن‌ها در محیط، ترکیبات جدیدی را به وجود می آورد. و همچنین اثرات نامطلوب فیزیولوژیکی، زیست‌‌محیطی و اقتصادی را به دنبال خواهد داشت.
مکان‌های تولید بخار بنزین
با توجه به محدوده فعالیت شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران در خصوص دریافت، ذخیره‌سازی، بارگیری، انتقال، تحویل در مجاری عرضه و ارائه بنزین به خودروها، مکان‌های تولید و انتشار بخار عبارتند از انبارهای نفت، نفتکش‌ها و جایگاه‌های عرضه سوخت که در این راستا نحوه انتشار آن به دو صورت «تبخیر عملیاتی» و «تبخیر تنفسی» صورت می‌پذیرد. «تبخیر عملیاتی» در حین دریافت، ارسال و انتقال بنزین، میان مکان‌های فوق الاشاره و «تبخیر تنفسی» در زمان نگهداری بنزین در مخازن ذخیره به واسطه تغییرات دمای شبانه‌روز رخ می‌دهد.
کنترل بخار بنزین
- جهت کاهش تبخیر بنزین در اثر «تبخیر تنفسی»، با استفاده از مخازن سقف شناور جهت نگهداری بنزین در انبارهای نفت و آب‌بندنمودن آن‌ها، عملاً حجم مؤثر تماس بین مایع و بخار به حداقل ممکن رسیده و تلفات به شدت کاهش می‌یابد. (کمتر از ۱٪)
- جهت جلوگیری از انتشار و هدایت بخار بنزین در اثر «تبخیر عملیاتی» با توجه به آن که در زمان بارگیری نفتکش‌ها، به ازای حجم مایع وارد شده به تانکر، همان حجم بخار به اتمسفر رانده می‌شود (بالانس حجمی)، لذا در این راستا، طی طراحی انجام شده در ساختار بازوهای بارگیری (TL) از ورود بخار بنزین به اتمسفر جلوگیری گردیده و به سمت واحد بازیافت (VRU) هدایت می‌گردد.
- به منظورکاهش، عدم انتشار و هدایت بخار بنزین حاصله در جایگاه‌های عرضه سوخت با ایجاد یک خط برگشت بخار ما بین مخازن زیرزمینی جایگاه و مخزن نفتکش، از خروج بخار بنزین مخازن جایگاه‌ها در زمان تخلیه نفتکش به اتمسفر جلوگیری و با اشاره به اصل «بالانس حجمی» بخار موجود به سمت نفتکش هدایت گشته که عملاً یک مرحله تولید بخار از بین می‌رود.
- همچنین به منظور جلوگیری از انتشار بخار موجود در باک خودروها به اتمسفر (در زمان سوختگیری)، طرحی در دست بررسی بوده که با بهره جستن از نازل‌ها، شلنگ‌ها و ادواتی خاص، بخار متصاعده از باک خودرو را به سمت مخازن ذخیره زیرزمینی جایگاه هدایت می‌نماید. (Stage II)
- در راستای بررسی عملکرد سیستماتیک کنترل بخار بنزین، با اندازه‌گیری میزان (VOCs) جایگاه‌ها، مشاهده گردید که قبل از اجرای طرح Stage I میزان آلایندگی تقریباً معادل۱۱۰۰ppm بوده، لکن پس از اجرای آن، این میزان به ۰٫۰۰۱ پی پی ام کاهش یافته‌است. این در حالی است که حد مجاز استاندارد جهانی برای آن حدوداً ۳۵ppm در نظر گرفته می شود.
بازیافت بخار بنزین
پس از جمع آوری بخارات از باک خودروها و مخازن زیر زمینی جایگاه و هدایت آن به سمت نفتکش، نفتکش جهت سوختگیری مجدد به انبار نفت مراجعه می کند. که با بهره‌جویی از طرح تکمیلی بازوهای بارگیری، بخار بنزین جهت استحصال به واحد بازیافت بخار (VRU) جهت استحصال مایع بنزین از بخار منتقل خواهد شد.
برای اطلاعات بیشتر با شرکت امداد گستر سوخت بادین تماس بگیرید.